آشنایى با پدیده وبلاگ و طریقه ساخت آن‏

درست اوایل بهمن ماه 82 وقتى اولین سطرهاى وبلاگم را مى‏نوشتم، هیچ وقت گمان نمى‏بردم وبلاگ بتواند این قدر جذاب باشد؛ آن قدر که همه ساعات زندگى‏ام را پر کند؛ دوستان زیادى پیدا کنم؛ چیزهاى زیادى بیاموزم و حتى دغدغه‏هاى تحصیل برایم آسان‏تر شود.
با شروع کار، کم‏کم ایده‏هاى نو به سرت مى‏زند؛ حرف‏هاى آخرالزمانى و شروع مى‏کنى به نوشتن. براى چه کسى؟ نمى‏دانى؛ اما مى‏نویسى تا حرفى براى گفتن داشته باشى؛ تا لحظه‏اى براى خودت باشى؛ براى خودت و زندگى‏ات، بیرون از همه آن چاردیوارى‏هاى رسمى و تخصصى؛ کمى خودمانى‏تر و از نگاهى دیگر.
شاید همین اشتیاق به نوشتن و تبادل نظر در مورد مسائل تخصصى و فناورى اطلاعات بود که سلمان جریرى، دانشجوى دانشگاه صنعتى شریف را به عنوان اولین وبلاگ‏نویس فارسى به دنیا معرفى نمود. مدتى بعد یعنى 14 آبان 1380، حسین درخشان، وبلاگ خودبزرگ‏بینى خود را راه‏اندازى کرد و تقریباً همه چیز در آن مى‏نوشت؛ مسائل روز، نکاتى در مورد اینترنت و حتى یادداشت‏هاى شخصى.
هر چند موج وبلاگ‏نویسى در دنیا، مدت‏ها پیش یعنى 7 اکتبر 1994م. و توسط برنامه‏نویس مشهور، دیو وینر آغاز شده بود، با این حال، وبلاگ‏هاى فارسى، گوى سبقت را ربوده، پس از وبلاگ‏هاى انگلیسى و پرتغالى، رتبه سوم وبلاگ‏هاى جهان را از آن خود نموده‏اند؛ به طورى که امروزه در هر 5 دقیقه، حدود 100 وبلاگ جدید به لیست وبلاگ‏هاى فارسى افزوده مى‏شود.
با این توضیحات، شاید کنجکاو شوید که اصلاً وبلاگ چیست و چگونه مى‏توان یک وبلاگ‏نویس شد. در این مجال سعى داریم علاوه بر آموزش گام به گام وبلاگ‏نویسى، مسائلى چون چگونگى ساخت یک وبلاگ و نیز ایجاد تغییرات در آن، ویرایش قالب اصلى، استفاده از کدهاى جاوا اسکریپت، متحرک سازى، درج تصاویر، موسیقى و... همراه با ترفندهاى وبلاگ‏نویسى را به زبانى ساده و به دور از نکات پیچیده فنى بیان نماییم.

وبلاگ چیست؟

وبلاگ همانند یک دفترچه یادداشت یا دفتر خاطرات شخصى است که تفاوت‏هاى زیادى با آن چه که ما به عنوان سایت مى‏شناسیم، دارد.
وبلاگ بر خلاف سایت که داراى صفحات متعددى است، تنها شامل یک صفحه است؛ صفحه‏اى که نه تنها به واسطه رنگ، موسیقى، تصاویر و... جذاب‏تر از رسانه‏هاى نوشتارى دیگر است، بلکه بیانگر نوع نگاه بلاگر (وبلاگ‏نویس) به موضوعى خاص مى‏باشد و این که نویسنده از چه زاویه‏اى جهان پیرامون خود را مى‏بیند.
فضاى وبلاگ‏ها همانند یک محیط شهرى است که در آن همه گونه طرز فکر و عقیده‏اى به چشم مى‏خورد؛ محافل دوستانه و وبلاگ‏هاى گروهى، فرهنگى، ادبى، تاریخى، فنى مهندسى، پزشکى، سیاسى، مذهبى و یا وبلاگ‏هایى که فقط به بیان رویدادهاى شخصى و روزانه خود مى‏پردازند و یا حتى وبلاگ‏هاى غیراخلاقى.
صرف‏نظر از نوع وبلاگ، وبلاگ‏نویسى به ما کمک مى‏کند تا در کنار هم و در فضایى مجازى با بیان نظرات خود، اعتماد به نفسمان را افزایش دهیم؛ چون این امکان در وبلاگ وجود دارد که راجع به آن چه که مى‏نویسیم، دیگران هم مى‏توانند نظرات خود را بگویند و بدین ترتیب بعد از مدتى وبلاگ‏نویسى، با طیف گسترده‏اى از افراد و اندیشه‏ها آشنا خواهیم شد و گاه شبهات ما نسبت به یک موضوع برطرف مى‏شود و اگر راه را به خطا نرفته باشیم، اندیشه و تلقى ما از دنیاى پیرامون منطقى‏تر خواهد شد.
از سوى دیگر، وقتى نوشتن مطالب وبلاگ را شروع مى‏کنیم، ناخودآگاه به بیان موضوعاتى مى‏پردازیم که ریشه در علایق، آرزوها، اعتقادات و دغدغه‏هاى فکرى ما دارند که این امر، عامل مهمى در شناخت درست از آن چیزى است که ما آن را «خود» مى‏نامیم.
از منظرى دیگر، نویسندگان وبلاگ‏ها نیز از اهمیت خاصى برخوردارند. نویسندگان وبلاگ‏ها را به سختى مى‏توان در دسته‏بندى خاصى قرار داد. زنان، کودکان، جوانان کنجکاو و ضدکلیشه، اساتید، افراد تحصیل‏کرده و منتقدانى که در رسانه‏هاى نوشتارى، مجال انعکاس اندیشه‏هاى خود را نمى‏یابند و به طور کلى همه کسانى که حرفى براى گفتن دارند و در پى گوشى براى شنیدن هستند، مى‏توانند جزء نویسندگان و مخاطبان وبلاگ‏ها باشند.


سرویس دهندگان وبلاگ‏

با ظهور سرویس‏دهندگان رایگان و ساده وبلاگ‏ها، اپیدمى وبلاگ‏نویسى در سراسر جهان و از جمله در ایران آغاز شد. سرویس‏دهندگان، که در واقع وب سایت‏هاى ارائه دهنده خدمات اینترنتى هستند، مجموعه ابزارهاى مورد نیاز جهت ساخت، ویرایش و توسعه وبلاگ را در اختیار کاربران قرار مى‏دهند. از جمله سرویس دهندگان وبلاگ عبارتند از:
1. پرشین بلاگ (Persian Blog)، سیستم انتشار وبلاگ فارسى که در خرداد 1381ش. شروع به کار نمود.
2. بلاگ اسکاى (Blog Sky)، دومین سرویس‏دهنده مطرح انتشار وبلاگ به زبان فارسى است که در ابتداى سال 1382ش. آغاز به کار کرد.
3. پرشین لاگ (Persian Log)، موویبل تایپ (Movable Type) و اسپ سوار (Asp Rider) که یک سیستم انتشار وبلاگ توسط برنامه‏نویسان ایرانى و مبتنى بر Asp مى‏باشد.
بلاگر (Blogger) را شرکت کوچک پایرا (Pyra) در سال 1999م. ایجاد کرد. سهولت ساخت وبلاگ در این سیستم، باعث شد بلاگر در میان افرادى که اطلاع چندانى از تولید صفحات وب نداشتند، به سرعت جاى خود را باز کند و تعداد کاربران آن به طرز چشمگیرى افزایش یابد.
هرچند وجود اشکال در فارسى نویسى (مشکل راست به چپ نویسى در هنگام نوشتن مطالب)، وجود قالب‏هاى پیش فرض که تنها براى رسم‏الخطهاى غیرفارسى طراحى شده‏اند و پشتیبانى نکردن بلاگر از تاریخ‏گذارى شمسى، از جمله مشکلات عمده این سیستم است، اما بلاگر فعلى داراى امکانات متعددى است که همچنان آن را در صدر محبوب‏ترین سیستم‏هاى انتشار وبلاگ قرار مى‏دهد. از طرفى، بلاگر را شرکت بزرگ گوگل (google) پشتیبانى مى‏کند که قدرت مانور بیشترى را نسبت به سایر رقبا به آن مى‏دهد.
در میان ایرانیان، دو سایت بلاگر و پرشین بلاگ، بیشترین محبوبیت را دارا هستند.

چگونه یک وبلاگ فارسى بسازیم؟

ساخت وبلاگ فارسى نیازمند وجود امکانات زیر است:
1. سیستم عامل ویندوز 98 . 2000 . ME . XP .
2. نصب نرم افزار فارسى‏ساز بر روى ویندوز.
3. نصب نرم‏افزار اینترنت اکسپلورر (5.5 IE یا بالاتر).
4. دسترسى به اینترنت.
اگر امکانات فوق بر روى سیستم شما موجود باشد، دقایقى بعد در اینترنت خواهیم بود.